نخ را میتوان رشتهای نازک و بلند دانست که با استفاده از الیاف مختلف، در ضخامتهای گوناگون تولید میشود. این رشتهها به روش نخ ریسی یا ذوب ریسی تولید میگردند. نخهایی که به شیوه ذوب ریسی به دست میآیند، فیلامنت نام دارند. اگر میخواهید، بدانید، نخ فیلامنت چیست و چه ویژگیهایی دارد، در ادامه مقاله با ما همراه باشید.
نخ فیلامنت چیست؟
نخ فیلامنت که به نخ بی سی اف نیز مشهور است، یکی از ارقام خاص نخ مصنوعی به شمار میرود. این نخ از الیاف پلی پروپیلن، به روش کاملاً اتوماتیک تولید میگردد. فیلامنت، نخی حجیم با نمره بالاست و مصارف گستردهای در صنعت نساجی دارد.
جهت معرفی بیشتر نخ فیلامنت باید گفت که طی یک سری مراحل شیمیایی با استفاده از دستگاههای رشته ساز ساخته میشود. الیاف حجیم فیلامنت به صورت موازی در کنار یکدیگر قرار گرفته و رشته نخ حجیم را به وجود میآورند. پیوستگی الیاف و یکدست بودن از جمله ویژگیهای نخ فیلامنت محسوب میشوند.
برخلاف سایر نخها (نخ های ریسیده)، نخ فیلامنت طی فرآیند خاصی به نام ذوب ریسی به دست میآید؛ البته این نخ، اقسام گوناگونی دارد و ممکن است، از نوع تابیده یا تابیده نشده باشد؛ همچنین نخ فیلامنت با نمرههای مختلف موجود است.
نحوه تولید نخ فیلامنت
همان گونه که پیشتر تا حدودی اشاره شد، روش تولید نخ فیلامنت با سایر نخها متفاوت است و طی فرآیندهای پیچیده شیمیایی انجام میگیرد؛ به همین علت، بسیار محکم و البته پرکاربرد است.
در یک بیان کلی و خلاصهوار میتوان گفت که برای تولید نخ فیلامنت، الیاف پلی پروپیلن تحت فرآیند پلیمریزاسیون به شکل پلیمر خطی در میآیند. در واقع مواد پلی پروپیلن، در دمای بین 180 تا 220 درجه سانتیگراد، ذوب شده و رشتههای فیلامنت را پدید میآورند. در نهایت این رشته ها در کنار یکدیگر قرار گرفته و نخ تولید میشود.
اصطلاحاً گفته میشود که تولید نخ فیلامنت بر روش ذوب ریسی چیپس پلی پروپیلن استوار است و این نخ از الیاف (اکثر اوقات الیاف مصنوعی) استخراج میشود. استفاده از جریان هوای داغ، همچنین تحت کشش قرار دادن، تغدیه نخ و آهار زدن رشتهها باعث میشود که نخی مقاوم و حجیم به دست آید.
انواع نخ فیلامنت
انواع نخ فیلامنت از نظر حجم و تعداد الیاف، روش تولید، کیفیت، یکنواختی، لطافت، همچنین ضخامت و نمره با هم فرق دارند؛ اما در یک دسته بندی کلی، ارقام مختلف این نخ را به دو گروه زیر تقسیم میکنند:
نخ تک فیلامنتی
این نوع نخ که به مونو فیلامنتی نیز شهرت دارد، از یک عدد الیاف تشکیل شده است؛ اما ضخامت این الیاف، بالا میباشد. نخ متالیک، نخ ابریشم و نخ ماهیگیری از جمله رایجترین نخهای مونو فیلامنتی به شمار میروند.
نخ چند فیلامنتی
نخ چند فیلامنتی یا مولتی فیلامنتی، برخلاف مورد بالا از چند رشته الیاف، تشکیل یافته، با ضخامتهای مختلف موجود است. این الیاف، پیوسته بوده و معمولاً بدون تابیدن تولید شده، یا نیاز کمی به تابیدن دارند.
ویژگیهای نخ فیلامنت چیست؟
یکی از مهمترین ویژگیهای نخ فیلامنت، طول مناسب الیاف آن است. این مسئله باعث میشود که نخ، بسیار مقاوم و محکم باشد. ویژگی فوق، به علت ساختار مولکولی خاص فیلامنت است. در واقع هر چه الیاف مذکور، بلندتر باشند، ساختار مولکولی، طول بیشتری خواهد داشت و در نتیجه نخ، مقاومتر میشود.
در ادامه سایر مشخصات مهم نخ فیلامنت را بیان میکنیم:
نرم و براق
نخهای فیلامنت، از برخی جهات شبیه نخ ساتن هستند؛ براق، شفاف و درخشنده به نظر میرسند؛ همچنین از نظر نرمی و لطافت هم در جایگاه قیاس با نخ پنبه قرار میگیرد؛ چراکه به مانند نخ پنبه، از نظر نرمی در جایگاه بالایی قرار میگیرد.
استحکام و مقاومت بالا
از نظر استحکام و مقاومت در برابر پارگی، کمتر نخی به پای فیلامنت میرسد. هر چند که این نخ با کیفیتهای مختلفی تولید میشود؛ اما به طور کلی، علاوه بر محکم بودن، در برابر کشیدگی، مواد شوینده، گرما، نور، رطوبت و سایر عوامل محیطی یا غیر محیطی به خوبی دوام میآورد. از این لحاظ میتوان گفت که به نخ آکریلیک شباهت دارد.
قابلیت رنگ پذیری بالا
نخ فیلامنت و منسوجات تولید شده با آن به مانند نخ ویسکوز از رنگ پذیری بسیار خوبی برخوردار هستند. بی تردید این یک امتیاز مهم برای پارچه به شمار میرود؛ چرا که میتوان آن را به رنگهای مختلف درآورد و طرحهای گوناگون را بر روی آن پیاده کرد.
مناسب برای تولید پارچههای لباسی
نرمی، لطافت و زیبایی ابریشم مانند، از جمله مشخصات پارچههایی است که با استفاده از نخ فیلامنت تولید میشوند. این پارچهها زیر دست خوبی دارند، لباسهای تهیه شده با آنها، شیک و راحت هستند؛ ظاهر پارچههای ساتن را تداعی میکنند.
نمرات قابل تولید نخ فیلامنت
نمره نخ یکی از مهمترین مشخصههایی است که همواره به آن توجه میشود و در واقع یکی از معیارهای سنجش نخ و انتخاب آن جهت مصارف مختلف است. نخ فیلامنت نیز از این قاعده مستثنی نیست.
در خصوص نمرات قابل تولید نخ فیلامنت باید گفت که به فاکتورهای مختلفی از جمله نوع تجهیزات مورد استفاده و تعداد الیاف فیلامنت بستگی دارد؛ اما به طور کلی نخ فیلامنت در نمرات 600 تا 3000 دنیر قابل تولید است.
شایان ذکر است که نمره نخ با واحدهای دنیر یا تکس سنجیده میشود؛ اما در مورد نخ فیلامنت، معمولاً از دنیر استفاده میکنند. دنیر بین 600 تا 3000 به این معناست که هر 9000 متر نخ فیلامنت، 600 تا 3000 گرم وزن دارد. جهت بیان نمره نخ فیلامنت بر حسب تکس باید گفت که این عدد، 150 است؛ یعنی وزن 1000 متر نخ فیلامنت، 150 گرم میباشد.
ناگفته نماند که نمرات قابل تولید نخ مذکور را میتوان با تعداد فیلامنتهای مختلف، تهیه کرد. در این میان، تولید نخ با 128 فیلامنت در نمرههای گوناگون، بسیار رایج است. این نخها به صورت خام، تابیده، نتابیده، سفید و رنگی تولید میشوند.
بهترین دنیر برای نخ فیلامنت، 1500 است. برخی دیگر از نمرات نخ بی سی اف عبارتند از: 600، 650، 700، 750، 800، 850، 900، 950، 1000 و 1050.
کاربردهای نخ فیلامنت چیست؟
بدون شک نخ فیلامنت، نخی فوق العاده پرکاربرد است و با توجه به تنوع بالای آن، مصارف گستردهای در صنعت نساجی، همچنین تولید فرش و گلیم دارد. کاربردهای دیگری نیز برای ارقام مختلف این نخ ذکر شده است.
برخی از کاربردهای مهم نخ فیلامنت عبارتند از:
تولید انواع فرش و موکت
با توجه به جایگاه ویژه فرش ایرانی، به نظر میرسد که در کشور ما، بافت فرش، مهمترین کاربرد نخ فیلامنت است. منظور از فرش، انواع قالی دستباف، ماشینی، تابلو فرش، گلیم، جاجیم و محصولات مشابه میباشد. همچنین نخ فیلامنت، برای دورو دوزی فرش استفاده میشود.
علاوه بر آنچه در بالا گفته شد، در برخی مناطق از نخ فیلامنت به عنوان پود استحکامی لوازمی مثل روفرشی، زیر انداز یا زیر سفره استفاده میکنند. این نخ برای خامه فرش و دور دوزی نیز به کار میرود. تولید انواع موکت، کفپوش و زیر اندازهای مشابه از دیگر مصارف مهم نخ فیلامنت است.
صنایع دستی و لوازم منزل
نواربافی، قیطان بافی، تولید کاموا، بافت تور ماهیگیری، تولید رومبلی، دوخت زیر مبل، تهیه انواع پارچه پردهای، ملحفه، روتختی، روبالشی و پتو از دیگر کاربردهای رایج نخ فیلامنت محسوب میشوند. از نخ BCF برای تولید و دوخت انواع کیسه و کیف پارچهای نیز استفاده میشود.
تولید انواع لباس
نخ فیلامنت، کاربرد زیادی در تولید پارچههای لباسی دارد. این پارچهها بسیار متنوع هستند و جهت مصارف مختلف مورد استفاده قرار میگیرند؛ اما بیشترین حجم تولید لباس با فیلامنت، به پوشاک ورزشی، لباس کار و پوشاک مجلسی زنانه و مردانه مربوط میشود.
ناگفته نماند که برخی نخهای دوخت و دوز نیز از نوع فیلامنت هستند؛ به عنوان مثال میتوان به نخهای شفاف کوک زنی اشاره کرد.
سایر مصارف نخ فیلامنت
به احتمال زیاد تا کنون متوجه شدهاید که مصارف نخ فیلامنت، بسیار زیاد است و برخی از آنها را نمیتوان در دسته بندی خاصی جای داد. از جمله این مصارف میتوان به تولید انواع فیلتر، عایق حرارتی، کفپوش اتومبیل، ساخت اسکاچ ظرفشویی، تولید لایه خیاطی، ساخت عروسک، گل سازی، تولید لوازم تزئینی و مصارف هنری دیگر اشاره کرد.
چند نکته درباره خرید نخ فیلامنت
تولیدکنندگان پارچه، فرش، کالای خواب، صنایع دستی یا هر محصول دیگری، در هنگام خرید نخ فیلامنت، بیش از هر چیز باید به کیفیت، اصالت، استحکام و یکپارچگی این نخ توجه کنند؛ اما علاوه بر این نخ مذکور را باید بر حسب نوع نیاز و ماهیت محصولی که قرار است، تولید شود، انتخاب کرد.
بی تردید نخهایی که جهت تولید پارچه لباس به کار میروند، باید از ظرافت و لطافت بیشتری برخوردار باشند؛ در حالی که برای ساخت کفپوش یا محصولات ضد رطوبت، بیشتر باید به استحکام و غیر قابل نفوذ بودن الیاف توجه کرده، نخهای ضخیمتر را انتخاب نمود.
نحوه خرید نخ فیلامنت
بدون شک، بهترین روش برای خرید نخ مرغوب و مناسب، مراجعه به یک مرجع معتبر است. در حال حاضر تعداد برندهای تولیدکننده نخ فیلامنت در داخل و خارج از ایران، بسیار زیاد میباشد. در اینجا ما از مجموعه فور پیلارز نام میبریم که برترین تولیدکننده و واردکننده نخ فیلامنت در کشور است.
شرکت فور پیلارز، نزدیک به 40 سال سابقه فعالیت در زمینه تولید، واردات و صادرات انواع نخ و الیاف دارد و بیش از هر چیز به عرضه محصولاتی مرغوب و جلب رضایت مشتریان میاندیشد. برای دریافت اطلاعات تکمیلی در مورد نخ فیلامنت و نحوه خرید، پیشنهاد میدهیم با کارشناسان فور پیلارز تماس بگیرید.