نخ از اساسی‌ترین ابزار برای خیاطی و دوخت و دوز است و انتخاب درست نوع نخ متناسب با کیفیت، جنس پارچه و خروجی لباس انجام می‌شود. نخ از کاربردی‌ترین محصولات ساخته شده توسط بشر است. چنانچه با انواع نخ در خیاطی آشنا باشید، می‌توانید سرعت کار و عملکرد خود را بهتر کنید. در این مقاله قصد داریم انواع نخ خیاطی و ویژگی‌های هر کدام را توضیح دهیم.
انواع نخ
نخ به طور معمول، رشته‌ای از الیاف مصنوعی یا طبیعی است که برای دوخت و دوز مورد استفاده قرار می‌گیرد. نخ‌ها نه تنها به خیاطی مرتبط هستند بلکه در رشته‌های دیگری مانند هنرهای دستی و چرم دوزی نیز کاربرد دارند. انوخاع ن خیاطی را می‌توان از نظر جنس، کاربرد، اندازه، رنگ، ضخامت و… از همدیگر تفکیک نمود. دانستن کاربرد انواع مختلف نخ و زمینه مصرف آن‌ها از مهم‌ترین مسائل در خیاطی است. در ادامه مطلب انواع نخ خیاطی را نام می‌بریم:
- نخ‌های طبیعی
در این نوع نخ‌ها از مواد مصنوعی و شیمیایی استفاده نمی‌شود و متریال تشکیل دهنده آن‌ها از مواد طبیعی است. نخ پنبه، نخ ابریشم و نخ پشمی نمونه‌هایی از نخ‌های طبیعی به شمار می‌آیند.
- نخ‌های مصنوعی
همانطور که از نام این نوع نخ پیداست، طی فرایند مصنوعی و با مواد مصنوعی تشکیل می‌شود. ابریشم مصنوعی، نخ پلی استر و نخ‌های نایلونی از جمله نخ‌های مصنوعی به شمار می‌آیند.
- نخ‌های مخلوط
نوع دیگری از نخ‌ها نیز تشکیل شده از مواد طبیعی و مصنوعی هستند. به عنوان مثال، نخی که برای سرکیسه دوزی مورد استفاده قرار می‌گیرد از نوع نخ مخلوط است.
لیست انواع نخ‌های خیاطی
آگاهی از انواع مختلف نخ خیاطی و ویژگی‌های هر کدام، از مهم‌ترین مواردی است که خیاطان و یا افراد علاقه‌مند به خیاطی باید به آن واقف باشند. چنانچه می‌خواهید مهارت زیادی در شغل خیاطی به دست آورید، باید با انواع نخ در خیاطی و کیفیت هر کدام از آن‌ها آشنا باشید و نوع نخ را بر اساس نوع لباس انتخاب کنید. معروف‌ترین نخ هایی که برای خیاطی مورد استفاده قرار می‌گیرد عبارتند از:
- نخ پلی استر
- نخ ترویرا
- نخ نایلونی
- نخ سرکیسه دوزی
- نخ عمامه
- نخ کوبلن
- نخ استرچ
- نخ کنفی
- نخ دمسه
- نخ کوک
- نخ ریون
- نخ مکرومه
- نخ مرسریزه
- نخ موم زده
- نخ لی دوزی
- نخ ویسکوز
- نخ کابلی
- نخ قیطان
- نخ مکرومه
- نخ گلدوزی
در ادامه مطلب به بررسی هر کدام از نخ‌های بالا و ویژگی‌های آن‌ها می‌پردازیم.
انواع نخ در خیاطی و کاربرد هر کدام
نخ‌های خیاطی دارای انواع مختلفی هستند و هر کدام از آن‌ها کاربرد و ویژگی‌های خاصی دارند. انتخاب نخ مناسب باید بر اساس جنس و رنگ پارچه انجام شود. نخ‌ها را می‌توان با فاکتورهای مختلفی دسته بندی نمود. برای آنکه بتوانید در زمینه خیاطی فعالیت خوبی داشته باشید، شناخت همه نخ‌ها و کاربرد آن‌ها بسیار ضروری و حائز اهمیت است. در ادامه مطلب قصد داریم تا ویژگی‌های انواع مختلف نخ و کاربرد آن‌ها را توضیح دهیم.
نخ پلی استر
این نوع نخ از الیاف مصنوعی تشکیل می‌شود، ثبات رنگ و استحکام بالایی دارد. نخ پلی استر به علت متریال مصنوعی در برابر گرما و حرارت مقاومت کمی داشته و اگر در معرض گرمای زیاد قرار گیرد می‌سوزد. نخ پلی استر به صورت دستی و یا با چرخ خیاطی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از کاربرد نخ پلی استر می‌توانیم به استفاده از آن در دوخت تیشرت، یونیفرم، شلوار و… اشاره کنیم. نخ پلی استر به علت براقیت و درخشندگی خاص خود برای کارهای تزیینی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. مورد مهمی که در مورد نخ پلی استر به عنوان یکی از انواع نخ در خیاطی وجود دارد این است که برای دوخت پارچه‌های پنبه‌ای بهتر است به کار برده نشود. زیرا به مرور زمان موجب پاره شدن پارچه خواهد شد.
نخ نایلونی
نخ نایلونی مانند نخ پلی استر از نوع نخ مصنوعی محسوب می‌شود. ضخامت و استحکام این نوع نخ بالاست و برای پارچه‌های مختلف می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. از نخ نایلونی جهت دوخت محصولات چرمی، لباس‌های بیرون، محصولات ورزشی و… استفاده می‌شود. نخ نایلونی مقاومت بالایی در برابر گرما و حرارت از خود نشان می‌دهد.
انواع نخ در خیاطی، نخ ترویرا
این نوع نخ از انواع نخ مصنوعی محسوب می‌شود که الیاف آن پلی استر است. از کاربردهای اصلی نخ ترویرا می‌توانیم به استفاده از آن در بافت جوراب اشاره کنیم. مخصوصاً برای قسمت زیرین جوراب از نخ استفاده می‌شود. نخ ترویرا به نخ استرچ شباهت دارد.
نخ استرچ یا نخ سردوز
نخ سردوز نوعی نخ مصنوعی است که خاصیت ارتجاعی و کشسانی دارد و در برابر گرما مقاوم است. از نخ استرچ برای لباس‌هایی که باید در برابر گرما مقاومت خوبی داشته باشند استفاده می‌شود. کاربرد نخ استرچ در دوخت پارچه‌هایی مانند پارچه جین، بانداژ پزشکی، لباس زیر و… است.
نخ سرکیسه دوزی
نخ سرکیسه دوزی به صورت طبیعی و یا به صورت مصنوعی تولید می‌گردد. از نخ سرکیسه دوزی جهت دوخت سرکیسه استفاده می‌شود. امروزه از این نوع نخ به صورت دستی و یا به کمک ماشین آلات جهت دوخت سرکیسه استفاده می‌گردد.
نخ کنفی
همانطور که پیش از این نیز گفتیم، نخ دارای انواع مختلفی است. یکی دیگر از انواع نخ در خیاطی، نخ کنفی است که نوعی نخ طبیعی به شمار می‌آید. این نوع نخ از گیاه کنف به دست آمده و استحکام بالایی دارد. توانایی جذب آب توسط نخ کنفی بسیار بالاست و خیلی زود خشک می‌شود. از نخ کنفی جهت تولید گونی‌های کنفی، کفش سنتی، کیف و… استفاده می‌گردد.
نخ عمامه
متریال تشکیل دهنده نخ عمامه کتان، ابریشم، پنبه و… است. گاهی نیز با الیاف مصنوعی مانند پلی استر ترکیب می‌شود. نخ عمامه به صورت طبیعی و یا به صورت نخ مخلوط تولید می‌گردد. از این نوع نخ در هنرهای دستی مثل قلاب دوزی، رویه دوزی و گلدوزی استفاده می‌شود. نخ عمامه در بازار به صورت دوک و کلاف و با شماره‌های مختلفی موجود است.
نخ کوبلن
یکی دیگر از انواع نخ، نخ کوبلن است که ۵ لایه بوده و به صورت کلاف‌های ۸ متری تولید می‌گردد. از نخ کوبلن در هنرهای تزیینی و آثار دستی استفاده می‌شود. به کمک این نخ می‌توان روبان‌دوزی، نمد دوزی، گلدوزی و… را انجام داد. بهترین برند تولید کننده نخ کوبلن را می‌توانیم پنگوئن و دمسه نام ببریم.
نخ ریون
نخ ریون نیز یکی دیگر از انواع نخ‌ها در خیاطی است که بیشتر کاربرد تزیینی دارد. نخ ریون استحکام کمی داشته و در دوخت‌هایی که به استحکام زیادی نیازمند هستند کاربرد ندارد. به همین خاطر بیشتر از نخ ریون در هنر گلدوزی و آثار دستی استفاده می‌گردد.
نخ کوک
نام دیگر نخ کوک، نخ لحاف دوزی است که از انواع نخ طبیعی به شمار می‌آید و متریال تشکیل دهنده آن پنبه است. از کاربرد نخ کوک می‌توانیم به دوخت مواردی مانند دوخت لحاف، نشانه گذاری روی پارچه، کوک زدن و… اشاره کنیم. نخ کوک از انواع نخ در خیاطی است که بسیار پرمصرف بوده و از نخ‌های به کار برده شده در خانه‌ها به شمار می‌آید و معمولاً بیشتر بانوان از آن استفاده می‌کنند. نخ کوک ضخامت مناسبی دارد و استحکام آن نیز بالاست. این نوع نخ به طور معمول به صورت دوک تولید می‌گردد.
انواع نخ در خیاطی، نخ گلدوزی
یکی دیگر از انواع نخ‌ها، نخ گلدوزی است. برای گلدوزی از نخ‌های گوناگونی مانند نخ کتان، نخ پنبه‌ای، نخ ابریشمی و… استفاده می‌شود. در حقیقت نخ گلدوزی یک نوع خاص از نخ نیست و چند نوع مختلف نخ را می‌توان برای گلدوزی به کار برد. مناسب‌ترین نخ برای گلدوزی نخ متالیک است.
نخ مکرومه
نخ مکرومه همانطور که از نامش پیداست، در هنر مکرومه بافی کاربرد دارد. نخ مکرومه به دو شکل طبیعی و مصنوعی تولید شده و روانه بازار شده است. نخ مکرومه خود به سه نوع مکرومه تابیده، مکرومه قیطان باف و مکرومه نرم تاب تقسیم بندی می‌شود. تفاوت نخ مکرومه در تعداد رشته‌های تشکیل دهنده و خاصیت جدایی پذیر بودن آن است.
نخ قیطان
نخ قیطان بافی نوعی نخ است که اطراف آن از پنبه و یا الیاف ابریشم پوشیده شده است. نخ قیطان قطر بیشتر از یک میلیمتر دارد و در هنر قیطان بافی از آن استفاده می‌شود. این نوع نخ امروزه به صورت پلاستیکی، پلی استر، چرمی، کنفی و دیگر انواع مختلف به بازار عرضه شده است. در اصطلاح به نخ قیطان، نخ قیطونی نیز گفته می‌شود.
انواع نخ در خیاطی، نخ مرسریزه
یکی دیگر از نخ‌های پرکاربرد در صنعت نساجی، نخ مرسریزه است که از الیاف پنبه تولید می‌گردد. نخ مرسریزه درخشندگی و استحکام بالایی دارد. از دیگر ویژگی‌های این نوع نخ می‌توانیم به جذب رنگ زیاد آن اشاره کنیم. انواع نخ در خیاطی به کار برده می‌شود و نخ مرسریزه به علت مقاومت خوب، برای تولید آثار و هنرهای تزیینی کاربرد دارد. تنوع رنگ در نخ مرسریزه بالاست و همین امر باعث می‌شود که از محبوب‌ترین نخ‌ها در هنر دستی محسوب گردد.
نخ لی دوزی
یکی دیگر از انواع نخ‌های موجود در بازار، نخ لی دوزی است که نوعی نخ مصنوعی محسوب می‌گردد. این نوع نخ به دو شکل دوک و ماسوره در بازار به فروش می‌رسد. همانطور که از نام این نوع نخ پیداست، بیشتر جهت دوخت پارچه‌ها و شلوارهای لی به کار برده می‌شود. علاوه بر آن از نخ لی دوزی برای تولید چادرهای برزنتی و همچنین دوخت پارچه‌هایی که ضخامت زیادی دارند استفاده می‌شود.
نخ موم زده
یکی دیگر از انواع نخ، نخ موم زده است. این نخ از نایلون و الیاف پلی استر تشکیل می‌شود و با موم آغشته می‌گردد. مومی که برای تولید این نوع نخ مورد استفاده قرار می‌گیرد، موم زنبور عسل است. به کار بردن موم در تولید این نوع نخ باعث می‌شود که حالت چربی داشته و براق باشد. معمولاً رنگ‌های به کار برده شده در تولید نخ موم زده، پس از اتمام تولید فرایند تولید کمی کدرتر می‌شوند. از این نخ بیشتر برای تولید کیف، کفش و دیگر وسایل چرمی استفاده می‌شود.
نخ کابلی
نوع دیگری از نخ‌های موجود در بازار نخ کابلی است که حجم و ضخامت بالایی دارد. این نوع نخ از به هم پیچیده شدن چندین لایه نخ تشکیل می‌شود. نخ کابلی می‌تواند جنس کنفی، پلاستیکی، پشمی، کتانی و یا… داشته باشد. نخ کابلی برای ساخت و تولید تور ماهیگیری، طناب قایق، کشتی و سایر موارد مشابه کاربرد دارد.
انواع نخ در خیاطی با ویژگی‌های خاص
پیشرفت صنعت نساجی باعث شده که انواع نخ در خیاطی با کاربردهای خاص در بازار موجود باشند. در واقع نخ‌های به کار برده شده در خیاطی ویژگی‌های خاصی دارند و همین خصوصیات آن‌ها باعث می‌شود که در موارد خاصی مورد استفاده قرار گیرند. نخ ضد آب، نخ ضد حریق و نخ ضد الکتریسیته از انواع نخ به شمار می‌آیند.
نخ ضد آب
نخ ضد آب پس از ترکیب شدن با مواد خاصی، خاصیت مقاومت در برابر آب را پیدا می‌کنند و نفوذ ناپذیر می‌شوند. نخ ضد آب، روکشی دارد که از نفوذ آب به بافت داخلی نخ جلوگیری خواهد کرد. این نوع نخ برای تولید لباس بارانی و یا کت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نخ ضد حریق یا نخ نسوز
نخ نسوز مقاومت بسیار خوبی در برابر حرارت داشته و در معرض آتش نمی‌سوزد. به همین خاطر برای تولید پوشاک نسوز از این نخ استفاده می‌شود. نخ نسوز برای دوخت لباس آتش نشانی کاربرد دارد. علاوه بر آن در دیگر زمینه‌ها مثل صنایع پتروشیمی و مهندسی نیز مصرف می‌گردد. این نوع نخ را بر اساس میزان مقاومت آن درجه‌بندی می‌کنند.
نخ ضد استاتیک
نخ ضد استاتیک و یا نخ ضد الکتریسیته برای تولید لباس‌هایی که باید خاصیت الکتریسیته داشته باشند کاربرد دارد. لباس‌های برق‌کاران از این نوع است. علاوه بر آن، برخی از تولیدی‌های جوراب نیز از نخ ضد استاتیک استفاده می‌نمایند. اصلی‌ترین کاربرد نخ ضد الکتریسیته برای تولید لباس‌های مقاوم در برابر جریان الکتریسیته است.
سخن پایانی
در این مقاله به بیان توضیحاتی در مورد انواع نخ، ویژگی‌ها و کاربردهای هر کدام پرداختیم. هر نخ دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است که کاربرد آن‌ها را نیز خاص می‌کند. شناخت انواع نخ در خیاطی می‌تواند به خیاطان و تولید کنندگان این امکان را بدهد تا مناسب‌ترین گزینه ممکن را برای استفاده انتخاب نمایند. شرکت فورپیلارز با استفاده از ماشین آلات و متدهای روز دنیا توانسته محصولاتی را تولید کند که دوست‌دار محیط زیست هستند و هیچگونه آسیب و خطری برای پیرامون خود ندارند. با مقایسه کیفیت این برند با سایر برندها و قیمت بهینه آن می‌توانید با اطمینان خاطر محصولات فورپیلاز را انتخاب کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.